Obsługa Przypadku naruszenia

IRGiT S.A. zaimplementowała proces zarządzania Przypadkiem naruszenia pozwalający na obsługę takiego zdarzenia w stosunku do jednego lub więcej Członków Izby z uwzględnieniem funkcjonujących powiązań i grup energetycznych. Działania podejmowane przez IRGiT S.A. są w każdym przypadku dostosowane do skali działalności podmiotu którego dotyczył Przypadek naruszenia, typu zdarzenia oraz warunków rynkowych. Za podejmowanie decyzji w takich przypadkach odpowiada specjalnie powoływana Komisja ds. Przypadku naruszenia.

Katalog sytuacji powodujących Przypadek naruszenia

Zgodnie z regulacjami obowiązującymi w IRGiT S.A. Przypadek naruszenia może być stwierdzony przez IRGIT S.A. z powodu zaistnienia określonych okoliczności. Każdy przypadek jest analizowany pod kątem bezpieczeństwa rozliczeń, a finalną decyzję o uruchomieniu odpowiednich działań mitygujących ryzyko podejmuje Komisja ds. Przypadku naruszenia.

Zarządzanie Przypadkiem naruszenia

Na etapie wstępnych analiz sytuacji, która może stanowić przesłankę do stwierdzenia Przypadku naruszenia, IRGiT S.A. może podejmować szereg czynności ograniczających wzrost ekspozycji na ryzyko wobec podmiotu, którego sytuacja dotyczy. W ramach tych działań przewiduje się m.in. wprowadzenie limitu otwartych pozycji, blokadę możliwości składania zleceń na określonych rynkach czy instrumentach, możliwość żądania przekazania dodatkowych informacji, brak akceptowania zabezpieczeń niepieniężnych.

W przypadku, kiedy dochodzi do stwierdzenia Przypadku naruszenia przez Komisję, IRGiT S.A. dysponuje pełnym zakresem uprawnień, które pozwalają na szybki i skuteczne ograniczenie ryzyka, w tym przede wszystkim poprzez zamknięcie otwartych pozycji podmiotu którego dotyczy Przypadek naruszenia.

Ważną rolę w zarządzaniu Przypadkiem naruszenia odgrywa komunikacja z uczestnikami rynku. IRGiT S.A. stosuje zasady zapewniające jednakowy dostęp do informacji wszystkich uczestników rynku, jak i transparentność podejmowanych działań.

Zamykanie otwartych pozycji

Celem zamknięcia otwartych pozycji podmiotu, wobec którego stwierdzony został Przypadek naruszenia, jest całkowita neutralizacja wpływu wahań cen na wycenę jego portfela, a przez to ograniczenie ryzyka rozliczeniowego.

W ramach rozwiązań pozwalających zamknąć pozycję, IRGiT ma do dyspozycji zarówno składanie zleceń w imieniu podmiotu którego dotyczył Przypadek naruszenia na otwartym rynku, jak i uruchomienie aukcji prowadzonych przez TGE (dla RTPE oraz RTTG) lub IRGiT S.A. (dla RTPM). Rozwiązania organizacyjno-techniczne wprowadzone przez IRGIT S.A. zapewniają wysoką efektywność podejmowanych działań.

Sprawne przeprowadzenie procesu zamknięcia pozycji jest uwarunkowane płynnością rynku oraz możliwością udziału Członków Izby w tym procesie. Założenia przyjęte na potrzeby przeprowadzania zamykania pozycji zostały odzwierciedlone w zasadach kalkulacji depozytów zabezpieczających, jak również wpłat do Funduszu Gwarancyjnego.

Kolejność wykorzystywania środków z systemu gwarantowania rozliczeń

System gwarantowania rozliczeń IRGiT S.A. zakłada, iż każdy Członek Izby odpowiada za finansowe konsekwencje zawartych transakcji, również te wynikłe w związku z zamykaniem jego otwartej pozycji w sytuacji stwierdzenia Przypadku naruszenia. Zasada ta ma swoje odzwierciedlenie w kolejności wykorzystywania środków z systemu gwarantowania rozliczeń.

Model kalkulacji depozytów zabezpieczających w IRGiT S.A. pozwala na zabezpieczenie ryzyka cenowego w normalnych warunkach rynkowych. Oznacza to, iż wpłata do Funduszu Gwarancyjnego Członka Izby, wobec którego stwierdzony został Przypadek naruszenia, jak również wpłaty pozostałych Członków Izby wykorzystywane są dopiero w sytuacji, kiedy warunki rynkowe podczas procesu zamykania pozycji były ekstremalne.

Jednocześnie, w związku z § 43a oraz § 45o Regulaminu Giełdowej Izby Rozrachunkowej (rynek towarowy) IRGiT posiada możliwość korzystania z wydzielonej puli środków płynnych zgromadzonych w zasobie celowym Funduszu Gwarancyjnego (równolegle do środków własnych IRGiT), które umożliwiają wsparcie zarządzania ryzykiem płynności, w celu zminimalizowania ryzyka wystąpienia sytuacji, w której rozrachunek finansowych z tytułu zawartych transakcji musiałby zostać wstrzymany w związku z brakiem płynnych środków w systemie gwarantowania rozliczeń.

Odzyskiwanie środków wykorzystanych

W przypadku wykorzystania środków Funduszu Gwarancyjnego wniesionych przez pozostałych Członków Izby, IRGiT podejmuje wszelkie uzasadnione działania, które mogłyby pozwolić na odzyskanie całości bądź części wykorzystanych środków od podmiotu, którego dotyczył Przypadek naruszenia. W przypadku odzyskania środków, IRGiT zgodnie z obowiązującymi regulacjami zwraca je przy najbliższej regulacji Funduszu Gwarancyjnego Członkom Izby, zgodnie z ich udziałem w pokrywaniu straty.

Historyczne Przypadki naruszenia